برای تولید محصولات فلزی و فولادی باید فرایندهای مختلفی را طی شود. یکی از مهم‌ترین فرایندها در تولید ورق‌های فولادی؛ شکل‌دهی، ازبین‌بردن یکنواختی و مواردی ازاین‌قبیل است.
روش‌های مختلفی برای شکل‌دهی به ورق‌های فولادی استفاده می‌شود. یکی از مهم‌ترین و مناسب‌ترین روش‌ها برای شکل‌دهی، فرم دهی به شمش‌ها و ورق‌ها استفاده از روش نورد است.
فرایند نورد باتوجه‌به موارد مختلفی از جمله نوع محصول نهایی؛ می‌توان به دو روش نورد گرم و نورد سرد انجام داد. اما دو روش نورد سرد و نورد گرم چه تفاوتی با هم دارند؟
برای بررسی تفاوت‌های نورد گرم و نورد سرد با ما همراه باشید.
نورد چیست؟
در عملیات نورد Rolling کردن؛ چندین جفت غلتک دارد که فلزات تحت‌فشار زیادی از آن خارج می‌شوند. این غلتک‌ها در جهت عکس هم حرکت می‌کنند. فشاری که به فلز وارد می‌شود ضخامت آن را کم و طول آن را بلندتر می‌کند.
نورد در واقع شبیه به وردنه و خمیر پهن کن نانوایی‌ها است. البته باتوجه‌به نوع گرید هر نوع فولاد و فلز عملیات نورد متفاوت است. کلیه فرایند نورد به دو روش نورد گرم و نورد سرد تقسیم‌بندی می‌شود.
نورد گرم چیست؟
زمانی که فرایند نورد بالاتر از دمای تبلور مجدد خود باشد؛ یعنی بالاتر از ۹۲۶ تا ۱۷۰۰ درجه سلسیوس باشد، به آن نورد گرم می‌گویند. فرایند شکل‌پذیری و عملیات پردازش با نورد گرم بهتر انجام می‌شود.
فرایند تولید نورد گرم با دال بزرگ مستطیلی شکل فلزی یا اسلب به نام بیلت یا شمش فولادی است، انجام می‌شود. مراحل فرایند با نورد گرم به شرح زیر است:
- آماده‌سازی شمش‌ها یا بیلت‌ها
- حرارت دادن بیلت‌ها
- حرکت شمش و فولاد از بین غلتک‌ها تا از ضخامت شمش کم شود و به طول آن اضافه شود تا به سایز و اندازه دلخواه برسد.
- شمش‌ها به ورق تبدیل می‌شوند
- ورق‌های موردنظر با سایز استاندارد به شکل رول در می اید.
- ورق‌ها در مرحله رول شدن که در کلاف پیچیده می‌شوند خنک می‌شوند.
- در نهایت برش ورق‌ها انجام می‌شود.
مهم‌ترین مزیت‌های نورد گرم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لبه‌ها و گوشه‌های گرد دارند
- سطح خشن و پولک مانند دارد
- اعوجاج جزئی و ذوزنقه شکل دارد.
- زاویه‌های دقیق در لبه‌ها ندارد.
نورد سرد چیست؟
فرایند نورد سرد تا قبل از مرحله برش همانند نورد گرم است. زمانی که فلزات در فرایند نورد گرم سرد شود اگر در یک فرایند جدید با دمای محیط از روی غلتک‌ها عبور داده و نوردکاری شود، نورد سرد انجام می‌شود.
عملیات های پردازش‌های اضافی در فرایند نورد سرد باعث بهبود خواص میکانیکی، دستیابی به ابعاد بهتر می‌شود.
تفاوت‌های نورد گرم و نورد سرد
برای تکمیل به روش فرایند نورد سرد به دلیل پردازش بیشتر زمان بیشتری را هم باید طی کند. دیگر تفاوت‌های نورد گرم و نورد سرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• دقت فرایند نورد سرد نسبت به نورد گرم بالاتر است.
• وسعت طیف ابعاد و.. نورد سرد بیشتر است.
• مقاومت محصولاتی که با فرایند نورد سرد تولید می‌شوند بالاتر از نورد گرم است.
• برای محصولاتی که سطح ظاهری بهتر و کامل‌تر نیاز دارند با تلرانس نزدیک‌تر از نورد سرد استفاده می‌شود.
• برای ساخت محصولاتی که نیاز به مقاومت بالاتری نیاز دارند از نورد سرد استفاده می‌شود. مانند:
o شفت اسپلاین
o چرچرخ‌دنده پولی تایمینگ
o لوازم‌خانگی
o قطعات خودرو
o مبلمان فلزی
o و…
• برای ساخت محصولاتی که نیاز به تلورانس و دقت بالا ندارند از فرایند نورد گرم استفاده می‌شود. مانند
o قطعات اتومبیل مثل رینگ و فریم
o تجهیزات کشاورزی
o تجهیزات راه‌آهن مثل خطوط و اجزای قطار
o مواد ساختمانی همچون ورق سیاه فولادی
• تغییر شکل و فرم دهی، شکل‌دهی، انعطاف‌پذیری نورد گرم بهتر از نورد سرد است.
• ورق‌های که با فرایند نورد سرد تولید می‌شوند بیشتر دچار زنگ‌زدگی می‌شوند. به همین خاطر برای محصولات نورد سرد از روغن ضدزنگ استفاده می‌شود.
• به دلیل فرایند ساده‌تر قیمت محصولاتی که با نورد گرم تولید می‌شوند کمتر از محصولاتی مشابه است که با فرایند نورد سرد تولید می‌شوند.
• تنش‌های داخلی محصولاتی که با نورد گرم تولید می‌شود کمتر از محصولاتی است که با نورد سرد تولید می‌شوند.
کاربرد نورد گرم و نورد سرد
ورق‌های که با فرایند نورد سرد تولید می‌شوند، به دلیل داشتن مراحل پردازش و تکمیلی بیشتر؛ زمان بیشتری می‌برد. هزینه‌های ورق‌ها با فرایند نورد سرد بالاتر از هزینه‌های ورق‌های نورد گرم است.
به همین خاطر برای فلزها و محصولاتی که دقت، صافی، خط موج، چندان مهم نیست از ورق‌های نورد گرم استفاده می‌شود. برای ساخت سوله‌ها، بدنه ماشین و در کل قطعات و ورق‌های بزرگ؛ بهترین گزینه محصولات تولیدی با نورد گرم است. تکمیل‌شدن سریع‌تر، ارزان‌تر شدن مهم‌ترین دلیل استفاده از نورد گرم است.
برای ساخت قطعات کوچک، حساس که دقت و مقاومت بسیار مهم است حتماً باید به روش نورد سرد تولید شود.
ضرورت دانستن تفاوت‌های نورد گرم و نورد سرد
تولیدکنندگانی که با استفاده از شمش‌ها و قطعات فلزی محصولاتی فلزی تولید می‌کنند؛ باید تفاوت نورد گرم و سرد را بدانند تا محصولی که تولید می‌کنند بازدهی بهتری داشته باشد.
مصرف‌کنندگان، مکانیک‌ها و هر فردی با محصولات فلزی سروکار دارند باید تفاوت‌های نورد گرم و سرد را بداند. دانستن تفاوت‌ها، مزایا و نوع ساخت نورد سردوگرم می‌تواند به دانستن علت ارزانی یا گرانی، مقاومت یا عدم مقاومت محصولات کمک کند.
روش تشخیص محصولات نورد گرم و نورد سرد
محصولات نورد گرم دارای لبه و گوشه‌های گرد، سطحی ناهموار و موج‌دار هستند. نورد گرم سطحی غیر روغنی دارد. محصولات نورد سرد بسیار صاف، گوشه‌های تیز و سطحی روغنی دارد.
سخن آخر
شرکت البرز استیل به‌عنوان یکی از واردکنندگان نمونه قطعات و اتصالات استنلس‌استیل است. تأمین تجهیزات صنایع بهداشتی، شیمیایی، غذایی، نفتی و گازی، پتروشیمی و فولادسازی برای شرکت‌های مختلف از دیگر اقدامات شرکت البرز استیل است.
این شرکت با واردکردن قطعات، اتصالات، ورق‌ها از بهترین و معروف‌ترین شرکت‌ها، امروزه به‌عنوان تولیدکننده برتر شناخته شده است. ۳۰ سال تجربه و سابقه فعالیت پشتوانه خدمت‌رسانی و تهیه بهترین محصولات برای مشتریان خود است.
